"Ukryty przymus. Zapomniane obozy pracy"
Spotkanie wokół projektu "Transforming" Hadas Tapouchi

sobota, 19 marca | godz. 19.00 | Anarchistyczny klub/księgarnia ZEMSTA

Bogumił Rudawski, Hadas Tapouchi, Jarosław Urbański, Małgorzata Wosińska
prowadzenie: Dorota Grobelna

Powszechnie uznaje się, że historia ma z zasady charakter obiektywny, nie podlega deformującym wpływom teraźniejszości. Nic bardziej mylnego. Bagaż przeszłości staje się zwykle arsenałem w bieżących walkach o władzę. Ważne jest nie tylko co z przeszłości ulega zapamiętaniu (w podręcznikach historii, w archiwach państwowych, muzeach, kalendarzach, rytuałach władzy, programach badań, a także w topografii miasta, w nazwach ulic, pomnikach, architekturze, itd.), ale także to, co zostaje skazane na zapomnienie. Następuje mitologizacja. Tym sposobem jedna „święta”, „tyrańska”, „hegemoniczna” pamięć narodowa unieważnia inne pamięci zbiorowe: żydowską, robotniczą, gejowską itd.

W otaczającym nas mieście została ukryta zbrodnia i niewolnicza praca. Dokonano tego nie tylko w imię narodowej mitologizacji, ale także liberalnej normalizacji.
W tym drugim przypadku przestrzeń jest przede wszystkim traktowana jako "machina ekonomicznego wzrostu", gdzie warte "zapisania" jest tylko to, co przełoży się na zysk, a zapomnienia to, co może ją zakłócać.

Projekt artystyczny "Transforming", nad którym pracuje w Poznaniu artystka wizualna Hadas Tapouchi, przywraca obrazy miejsc, w których podczas wojny pracowali lub mieszkali robotnicy przymusowi. Konfrontuje codzienność z przeszłością. Ujawnia przeszłe funkcje miejskiej infrastruktury.

Na ile takie wizualne wspomaganie pamięci może stać się narzędziem wspierającym ruch pracowniczy, lokatorski. Na ile sztuka może inspirować badania historyczne, które przywrócą historię robotniczą – rozmawiać będziemy podczas spotkania towarzyszącego prezentacji pracy Tapouchi nad projektem.

…
Celem projektu "Transforming" – na co wskazuje Hadas Tapouchi- jest zachęcenie odbiorców do włączenia posiadanej przez nich wiedzy historycznej w perspektywę codziennego życia. Pobudzenie ich wrażliwości na proces normalizacji, w efekcie którego naznaczone przemocą doświadczenie jest skrywane lub ignorowane, by w końcu zostać wchłonięte i zneutralizowane w codzienności. „Transforming” prezentuje również alternatywne ujęcie historii reżimu nazistowskiego.
…

Dorota Grobelna – historyczka kultury; kuratorka sztuki publicznej

Bogumił Rudawski – historyk; pracownik Instytutu Zachodniego w Poznaniu; przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą grabieży polskiego majątku prywatnego w Poznaniu w okresie II wojny światowej

Hadas Tapouchi - izraelska artystka mieszkająca w Berlinie; przebywająca obecnie na rezydencji artystycznej w Poznaniu, w ramach której realizuje projekt "Transforming" ;
tworzy głównie fotografie i video; historia zawsze była istotą jej twórczości, jednak nie stanowi ona celu samego w sobie, służy artystce raczej jako narzędzie zrozumienia współczesnej rzeczywistości; wykorzystując medium fotografii stara się podważać konwencjonalną estetykę, której głównym nośnikiem są tradycyjne środki masowego przekazu.

Jarosław Urbański – socjolog; działacz lokatorski i pracowniczy; autor artykułów, książek, w tym wydanej w 2014 - "Prekariat i nowa walka klas" .

Małgorzata Wosińska – etnolożka i antropolożka kultury; zajmuje się dyskursem Holocaust and Genocide Studies, antropologią pamięci i przestrzeni; prowadzi badania jakościowe nad zjawiskiem traumy; pracuje nad rozprawą doktorską na temat tożsamości ocalałych z ludobójstwa w Rwandzie, gdzie prowadzi regularne badania terenowe od 2009 r.; w badaniach nad traumą i zagładą pomaga jej sztuka.